Son illərdə tez-tez eşidilən qırıq ürək sindromu, bədənin güclü stressə verdiyi cavabdır. Ürək böhranına bənzər tapıntılarla özünü göstərən bu xəstəliyi 1990-cı ildə Hiraru Sato kəşf edib və ona Takotsubo Kardiyomiyopatiyası adını verib. Bu ad, ürəyin sol hissəsinin sindromun inkişafı zamanı Yapon balıqçıları tərəfindən istifadə edilən ahtapot ovlayan qaba bənzəməsi ilə əlaqədardır. Sınıq ürək sindromuna stress kardiomiopatiyası və apikal balon sindromu da deyilir. Xəstəlik infarkt kimi inkişaf edir və xəstə kriz keçirmiş kimi hiss edir. Bu arada, xəstənin EKQ ölçmələrinin parametrləri və qan dəyərləri infarkt tapıntılarına bənzəyir. Həddindən artıq stress altında olan fərdlərdə daha çox görülən bu xəstəliyin ürək dayanmasına qədər ciddi fəsadları ola bilər.

Sınıq qəlb sindromu nədir?

Sınıq qəlb sindromu, yaxın birinin ölümü, tərk edilmə və ya ayrılıq kimi ağır stresslər nəticəsində yaranan müvəqqəti ürək xəstəliyidir. Şiddətli travma, cərrahiyyə və ya fiziki xəstəlik də sınıq qəlb sindromunun inkişaf ehtimalını artıra bilər. Bu sindromlu insanlarda qəflətən sinə ağrısı yaranır və xəstə infarkt keçirmiş kimi görünür. Sınıq qəlb sindromunun inkişafında ürəyin sol bölgəsində nasos funksiyasının müvəqqəti pozulması baş verir. Ürəyin qalan hissəsi normal və ya daha güclü şəkildə daralmağa davam edir. Dəqiq inkişaf mexanizmi bilinməsə də, bu sindromun ürəyin stress hormonlarının səviyyələrindəki dalğalanmalara reaksiyası səbəbindən meydana gəldiyi düşünülür.

İnfarkt və sınıq qəlb sindromu tez-tez qarışdırılsa da, əslində aralarında əhəmiyyətli fərqlər var. İnfarkt adətən ürək damarlarının qismən və ya tam tıxanması nəticəsində yaranır. Bu maneənin səbəbi yüksək qan yağları və ya damarda əmələ gələn laxtalar səbəbindən inkişaf edən ateroskleroz ola bilər. Sınıq qəlb sindromunda damarlarda heç bir maneə yoxdur, lakin ürək damarlarında qan axını yavaşlayır.

Əlamətləri

Xəstəliyin ən əhəmiyyətli iki əlaməti sinə ağrısı və nəfəs darlığıdır. Sinə içində yüngül və ya şiddətli uzun müddət davam edən ağrı infarkt və ya sınıq qəlb sindromunun əlaməti ola bilər. Bu səbəbdən ciddi qəbul edilməli və həkimə müraciət edilməlidir. Çox sürətli və ya nizamsız ürək döyüntüləri, insanı dərindən təsir edən və ağır stresə səbəb olan hadisədən sonra nəfəs darlığı kimi hallarda gecikmədən xəstəxanaya müraciət etmək lazımdır. Bunlara əlavə olaraq, sınıq qəlb sindromunu göstərən digər simptomlar aşağıdakı kimi sıralana bilər:

• Sol qolda və aşağı bölgədə ağrı
• Tərləmə
• Ürəkdə daimi sıxılma hissi
• Yorğunluq, narahatlıq və stress
• Nəzarətsiz və balanssız bədən hərəkətləri
• Monofobiya
• Baş ağrısı
• Konsentrasiyada çətinlik